Druga lista

[Pawel Dobrowolski]

POLITYKA PIENIĘŻNA A COVID
1. Osłabianie waluty w celu wsparcia konkurencyjności eksportu jest dobrym sposobem na podnoszenie wzrostu gospodarczego w Polsce
2. NBP powinien interweniować na rynku walutowym
3. NBP powinien w przyszłości umorzyć dług rządowy z kryzysu covidowego.

POLTYKA PIENIĘŻNA A ROZWÓJ
1. Stopy procentowe i wzrost PKB na świecie są niskie z powodu nadmiaru oszczędności w światowej gospodarce.
2. Stopy procentowe i wzrost PKB na świecie są niskie z powodu nadmiernie luźną polityką pieniężnej i zmiękczenia ograniczeń budżetowych firm.
3. Jest możliwe i będzie celowe wprowadzić ujemne stopy na depozyty?

COVID
1. Zamykanie szkół w warunkach wysokiej fali epidemii to optymalna decyzja
2. Oceniając polityki takie jak na przykład „lockdown w przypadku epidemii” właściwym jest stosowanie kryterium wartości życia
3. Szczepionka na COVID-19 powinna być obowiązkowa dla wszystkich obywateli.
4. Szczepionka na COVID-19 powinna być obowiązkowa, ale należy uzależnić dostęp do usług publicznych od wykonania szczepienia.

PODATKI:
1. Podatki w Polsce - liczone jako udział wszystkich podatków, składek i danin w proporcji do PKB - powinny być wyższe.
2. Podatki dochodowe w Polsce powinny być bardziej progresywne.
3. Różnica w opodatkowaniu dochodów z pracy i dochodów z działalności gospodarczej powinna być znacząco niższa.
4. Skomplikowane prawo podatkowe jest główną bariera rozwoju Polski.

NEARSHORING
1. Skracanie łańcuchów dostaw do Europy z Azji wspomoże rozwój Polski.
2. Skracanie łańcuchów dostaw do Europy z Azji jest prawdopodobne.

DEGLOMERACJA
Dostępność mieszkań w dużych miastach, w których jest praca, ma i będzie miała dla osób o poniżej przeciętnych zarobkach istotny wpływ na mobilność społeczną.

Zagęszczenie budownictwa wielopiętrowego oraz poszerzenie największych miast Polski sprzyjać będzie rozwojowi polskiej gospodarki.
Nadmierne regulacje nie są czynnikiem ograniczającym podaż tanich mieszkań.
Deglomeracja przyspieszy rozwój Polski.

G0SPODARKA A ŚRODOWISKO
Budowa elektrowni atomowych będzie najlepszym sposobem ograniczenia emisji CO2 w Polsce.

RYNEK MIESZKANIOWY
-Podaż mieszkań w Polsce jest istotnie ograniczona przez wadliwe regulacje.
-Regulacje i opodatkowanie są czynnikiem istotnie przyczyniającym się do niskiej popularności najmu mieszkan oraz budowy mieszkań na wynajem.
-Nadmierna ochrona niepłacących lokatorów oraz zbyt słaba ochrona płacących lokatorów ograniczają zakres rynku na wynajem w Polsce.
-Czynnikiem istotnie przyczyniającym się do niedoboru mieszkań jest niedostatek inwestycji sektora publicznego w mieszkania
-Państwo powinno budować mieszkania.
-Na podstawie dostępnych informacji można przesądzić, że ceny mieszkań oderwały się od ich realnej wartości i prawdopodobny jest spadek cen mieszkań.
-Biorąc pod uwagę wysoki wzrost cen mieszkań, rząd lub instytucje odpowiadające za stabilność finansową kraju (KNF, NBP) powinny podjąć działania zmierzające do ograniczenia wzrostu cen - na przykład poprzez zaostrzenie wymogów dotyczących udzielania kredytów - i zapobieżenia ewentualnym zagrożeniom dla systemu finansowego wynikającym z tego wzrostu.

ZWIĄZKI ZAWODOWE:
1. Działalność związków zawodowych ma pozytywny wpływ na polską gospodarkę
2. Związki zawodowe powinny mieć w Polsce silniejszą pozycję. <-- zbyt ogólne!
3. Na wzór Niemiec, rady nadzorcze większych firm w Polsce powinny zawierać przedstawicieli pracowników.

DŁUG PO COVID-19:
1. Zbyt wysoki dług publiczny ogranicza rozwój.
2. Polska ma zbyt wysoki dług publiczny.
3. Wzrostowa dynamika długu publicznego do PKB w Polsce stanowi zagrożenie dla rozwoju.

1. Rząd powinien niezwłocznie podjąć działania zmierzające do zmniejszenia wielkości długu (znacząco zmniejszyć wydatki lub podnieść podatki).
2. Zmniejszenie długu publicznego powinno się opierać w znacznej mierze na cięciach wydatków.
3. Zmniejszenie długu publicznego powinno się opierać w znacznej mierze na podwyższeniu (lub wprowadzeniu nowych) podatków.
4. Zmniejszenie długu publicznego do bezpiecznego poziomu nie bedzie wymagało ani cięcia wydatków ani wzrostu podatków.

SZTUCZNA INTELIGENCJA:
1. Pandemia koronawirusa przyspieszy proces robotyzacji polskiej gospodarki.
2. Zakładając brak zmian w systmie instytucjonalnym (np. w politykach rynku pracy, programach edukacyjnych itp.) robotyzacja i sztuczna inteligencja doprowadzą do zwiększenia liczby osób pozostających długotrwale bez pracy w Polsce.
3. Zakładając brak zmian w systmie instytucjonalnym (np. w systemie podatkowym) robotyzacja i sztuczna inteligencja doprowadzą do zwiększenie nierówności dochodowych w Polsce.

UE
1. Wspólny rynek daje Polsce znacznie większe korzyści gospodarcze niż fundusze unijne.
2. Gdyby dziś w Polsce wprowadzić Euro to w najbliższej dekadzie korzyści z wprowadzenia będą wyższe od kosztów wprowadzenia Euro.
3. Wolność przepływu usług funkcjonuje równie dobrze jak wolności przepływu towarów, kapitału i ludzi.

4. Nierówne dopłaty dla rolników z różnych państw są przykładem równych reguł gry dla wszystkich uczestników wspólnego rynku.

RADA FISKALNA
[jest potrzebna i pożyteczna]

SIN TAXES
podatek od mięsa
podatek od plastiku
akcyza od paliwa
akcyza od alkoholu
akcyza od papierosów

Czy podatek od mięsa przyczyni się do ochrony środowiska?

Czy koszty związane z wprowadzeniem podatku od mięsa są warto korzyści z jego wprowadzenia?

Podatkami należy kształtować zachowania społeczne. <-- na ogólnym poziomie tak, ale stawia to o wiele ciekawsze pytanie które zachowania i jak bardzo

[Pawel Dobrowolski]

Larry Summers w FT o "fiscal policy for health":

https://www.ft.com/content/73436fb2-011 ... 3b2254093b

chca by rzady na calym swiecie opodatkowaly niezdrowa konsumpcje....

[Rafal Trzeciakowski]

Myślałem jeszcze o pytaniach Wojtka o podatki. Celowałbym w jakieś mniej abstrakcyjne, bo wydaje mi się, że trudno odpowiedzieć na pytanie czy podatki powinny być wyższe bez założenia co do tego na co mają być wydane (ograniczenie deficytu? inwestycje? 15 emerytury?), albo na pytanie o większą progresję bez założenia czy chodzi o wzrost kwoty wolnej czy 75% podatek dla najlepiej zarabiających czy tylko wyrównanie różnicy między opodatkowaniem pracy i działalności gospodarczej. Tak ogólne pytania dają duże pole do sygnalizowania ideologicznego. Może lepiej coś w tym rodzaju?

1. Czy opodatkowanie niskich dochodów w Polsce jest na tyle wysokie, że znacząco ogranicza legalne zatrudnienie osób o niskiej produktywności?
2. Czy dochody z działalności gospodarczej powinny być opodatkowane niższą stawką niż dochody z pracy?
3. Czy sposób uszczelniania podatków przez rząd PiS znacząco przyczynił się do załamania inwestycji prywatnych po 2015 roku?

[Pawel Dobrowolski]

Mi się bardo podobają te pytania.

Schodzą na poziom wdrażalnego konkretu.

I są dopracwaone - wiadomo jakiej konkretnej sytuacji dotyczy i zarysowane są główne założenia.

Ofkors bedzie trzeba przeredagować z pytan na twierdzenia:

1. Opodatkowanie niskich dochodów w Polsce jest na tyle wysokie, że znacząco ogranicza legalne zatrudnienie osób o niskiej produktywności.
2. Dochody z działalności gospodarczej powinny być opodatkowane niższą stawką niż dochody z pracy.
3. Sposób uszczelniania podatków przez rząd PiS znacząco przyczynił się do załamania inwestycji prywatnych po 2015 roku.

[Pawel Dobrowolski]

po uwagach Wojtka na facebook mamy takie warianty pytan o podatki:

W: 1. Podatki dochodowe w Polsce powinny być bardziej progresywne.
R: 1. Opodatkowanie niskich dochodów w Polsce jest na tyle wysokie, że znacząco ogranicza legalne zatrudnienie osób o niskiej produktywności.

R: 2. Dochody z działalności gospodarczej powinny być opodatkowane niższą stawką niż dochody z pracy.
W: 2. Różnica w opodatkowaniu dochodów z pracy i dochodów z działalności gospodarczej powinna być znacząco niższa.

R: 3. Sposób uszczelniania podatków przez rząd PiS znacząco przyczynił się do załamania inwestycji prywatnych po 2015 roku.
W: 3. Podatki w Polsce - liczone jako udział wszystkich podatków, składek i danin w proporcji do PKB - powinny być wyższe.

[Pawel Dobrowolski]

jesli o mnie chodzi to

w pierwszym zdecydowanie bardziej przemawia do mnie R1 -- jest pytaniem o obnizenie opodatkowania najmniej zarabiajacych, co jest bardzo potrzebne w Polsce -- to drugie sformulowanie to proszenie sie o swiatopogladowe manifesty

w drugim nie czuje roznic w sformulowaniach pomiedy W2 i R2 -- tzn uwazam ze dochody powinny byc opodatkowane tak samo/mozliwie podobnie bez wzgledu na forme prawna i zrodlo. Wiec chyba minimalnej bardziej przemawia do mnie wersja W2. Ale najbardziej by pasowalo mi jakie sformulowanie w gatunku roznica w opodatkowaniu powinna byc zero albo powinny byc opodatkowane taka sama efektywna stopa.

w trzecim chyba R3 -- bo uszczelnili, ale to uszczelnienie coraz bardziej przemienia sie w represje podatkowe -- a niepewnosc podatkowa jest IMO glownabariera rozwoju Polski -- sformulowanie w wariancie W3 to znowu proszenie sie o swiatopogladowe manifesty, zwlaszcza gdy nie laczy sie z rozpatrzeniem na co by mialy isc te wyzsze wydatki, zmnejszenie deficytu? inwestycje? transfery?

[Rafal Trzeciakowski]

w pierwszym zdecydowanie bardziej przemawia do mnie R1 -- jest pytaniem o obnizenie opodatkowania najmniej zarabiajacych, co jest bardzo potrzebne w Polsce -- to drugie sformulowanie to proszenie sie o swiatopogladowe manifesty

Tak też myślę. Wojtek ma rację, że pewnie nie mamy porządnych badań empirycznych o zniechęcaniu do pracy najmniej zarabiających w Polsce. Ale to tak jak praktycznie z każdym tematem, a jakąś politykę publiczną musimy prowadzić. Dlatego jest trudna, że zawsze prowadzimy ją w środowisku niepewności, a nie modelowych założeń.

w drugim nie czuje roznic w sformulowaniach pomiedy W2 i R2 -- tzn uwazam ze dochody powinny byc opodatkowane tak samo/mozliwie podobnie bez wzgledu na forme prawna i zrodlo. Wiec chyba minimalnej bardziej przemawia do mnie wersja W2. Ale najbardziej by pasowalo mi jakie sformulowanie w gatunku roznica w opodatkowaniu powinna byc zero albo powinny byc opodatkowane taka sama efektywna stopa.

Ja uważam, że dochody z działalności powinny być opodatkowane tak samo jak z pracy. Jedynym argumentem jaki widzę przeciw jest pogląd, że dochody z działalności powinny być opodatkowane niżej, bo przedsiębiorcy ryzykują swoim kapitałem. Dlatego wprost o niego zapytałem. Jeżeli chcecie zapytać czy opodatkowanie dochodów z pracy i działalności gospodarczej powinno być jednakowe, to jestem za. Ograniczenie różnicy wydaje mi się tylko półśrodkiem do tego celu, nie eliminuje arbitrażu pomiędzy formami opodatkowania.

w trzecim chyba R3 -- bo uszczelnili, ale to uszczelnienie coraz bardziej przemienia sie w represje podatkowe -- a niepewnosc podatkowa jest IMO glownabariera rozwoju Polski -- sformulowanie w wariancie W3 to znowu proszenie sie o swiatopogladowe manifesty, zwlaszcza gdy nie laczy sie z rozpatrzeniem na co by mialy isc te wyzsze wydatki, zmnejszenie deficytu? inwestycje? transfery?

Tak też szło moje myślenie, żeby podkreślić wagę problemów ze stosowaniem systemu podatkowego dla polskiej gospodarki. A może ktoś ma przekonujący kontr-argument, to wtedy też bardzo ciekawe (chyba Ignacy wiąże załamanie inwestycji prywatnych bardziej z demografią). Nie rozumiem natomiast pytania Wojtka - podatki są determinowane przez wydatki. W każdym modelu podatki są szkodliwe, więc same w sobie to zawsze powinny być niższe.

[Pawel Dobrowolski]

to na dzis bym trzy takie pytania uznal za najlepsze w obecnej dyskusji z nastepujacymi zmianami redakcyjnymi:

1. Opodatkowanie […poniżej przeciętnych/niskich…] dochodów w Polsce jest na tyle wysokie, że znacząco ogranicza legalne zatrudnienie osób o niskiej produktywności.

2. Różnica w opodatkowaniu dochodów z pracy i dochodów z działalności gospodarczej powinna być […znacząco niższa/wyeliminowana…].

3. Sposób uszczelniania podatków przez rząd PiS znacząco przyczynił się do załamania inwestycji prywatnych po 2015 roku.


W (1) niskich dochodow bym zastapil przez ponizej przecietnych dochodow. Ciut bardziej precyzyjne. Wiekszosc odpowiadajacych jest w gornych decylach - wiec dla wielu odpowiadajacych nawet przecietne beda niskie. Zeby uniknac takich dywagacji to lepiej miescem na rozkladzie opisac. Co prawda nie mozemy zbyt precyzyjnie bo nie mamy duzej liczby dobrych badan i malo danych. Ale dobre i takie doprecyzowanie.

W (2) znaczaco nizsza bym zastapil przez wyeliminowana - bardziej precyzyjna i bardziej roznicujaca - powinna pozwolic wyciagnac jasniejsze odpowiedzi.

(3) nie czuje tego pytania - tj wiem jak ja odpowiem -- nie wiem jak inni odpowiedza - co budzi moj niepokoj -- ale to moze wiecej o mnie mowi niz o samym pytaniu -- warto moze jednak recenzowac wladze -- nie wchodzac w biezaca napieralanke - ale tam gdzie sa watpliwosci merytorycznie ugruntowane wprost pytac o fuck upy wladzy.

BTW nie wierze ze jest taki zwiazek o ktory pytamy - ale jestem przekonany ze niepewnosc wynikajaca z nadmiernego skomplikowania podatkow i nieprzewidywalnego ich egzekwowania znaczaco obniza inwestycje w Polsce. Tj PiS utrwala istniejacy problem. Ale go nie tworzy. Spadku nwestycji bym upatrywal jesli juz w politce ich szukac to zwiekszonym poziomie niepewnosci politycznej po dojsciu PiS do wladzy.

dajcie znac co myslicie, ewentualnie inne propozycje -- zwlaszcza Piotr i Ignacy