Pierwsza lista

[Pawel Dobrowolski]

DŁUG PO COVID-19:
Zbyt wysoki dług publiczny ogranicza rozwój.
Polska ma zbyt wysoki dług publiczny.
Wzrostowa dynamika długu publicznego Polski stanowi zagrożenie dla rozwoju Polski.

1. Rząd powinien niezwłocznie (najlepiej już w budżecie na 2021) podjąć działania zmierzające do zmniejszenia wielkości długu (znacząco zmniejszyć wydatki lub podnieść podatki).
2. Zmniejszenie długu publicznego powinno się opierać w znacznej mierze na cięciach wydatków.
3. Zmniejszenie długu publicznego powinno się opierać w znacznej mierze na podwyższeniu (lub wprowadzeniu nowych) podatków.
4. Zmniejszenie długu publicznego do bezpiecznego poziomu nie bedzie wymagało ani cięcia wydatków ani wzrostu podatków.



COVID
- Czy oceniając polityki takie jak na przykład „lockdown w przypadku epidemii” właściwym jest stosowanie kryterium wartości życia?
- Szczepionka na COVID-19 gdy zostanie wynaleziona powinna być obowiązkowa dla wszystkich obywateli.
- Szczepionka na COVID-19 gdy zostanie wynaleziona nie powinna być obowiązkowa, ale należy uzależnić dostęp do usług publicznych od wykonania szczepienia.


DEGLOMERACJA
Dostępność mieszkań w dużych miastach, w których jest praca, ma i będzie miała dla osób o poniżej przeciętnych zarobkach istotny wpływ na mobilność społeczną.

Zagęszczenie budownictwa wielopiętrowego oraz poszerzenie największych miast Polski sprzyjać będzie rozwojowi polskiej gospodarki.
Nadmierne regulacje nie są czynnikiem ograniczającym podaż tanich mieszkań.
Deglomeracja przyspieszy rozwój Polski.


G0SPODARKA A ŚRODOWISKO
Budowa elektrowni atomowych będzie najlepszym sposobem ograniczenia emisji CO2 w Polsce.


RYNEK MIESZKANIOWY
-Podaż mieszkań w Polsce jest istotnie ograniczona przez wadliwe regulacje.
-Regulacje i opodatkowanie są czynnikiem istotnie przyczyniającym się do niskiej popularności najmu mieszkan oraz budowy mieszkań na wynajem.
-Nadmierna ochrona niepłacących lokatorów oraz zbyt słaba ochrona płacących lokatorów ograniczają zakres rynku na wynajem w Polsce.
-Czynnikiem istotnie przyczyniającym się do niedoboru mieszkań jest niedostatek inwestycji sektora publicznego w mieszkania
-Państwo powinno budować mieszkania.
-Na podstawie dostępnych informacji można przesądzić, że ceny mieszkań oderwały się od ich realnej wartości i prawdopodobny jest spadek cen mieszkań.
-Biorąc pod uwagę wysoki wzrost cen mieszkań, rząd lub instytucje odpowiadające za stabilność finansową kraju (KNF, NBP) powinny podjąć działania zmierzające do ograniczenia wzrostu cen - na przykład poprzez zaostrzenie wymogów dotyczących udzielania kredytów - i zapobieżenia ewentualnym zagrożeniom dla systemu finansowego wynikającym z tego wzrostu.

PODATKI:
1. Podatki w Polsce - liczone jako udział wszystkich podatków, składek i danin w proporcji do PKB - powinny być niższe.
2. Podatki dochodowe w Polsce powinny być bardziej progresywne.
3. Różnica w opodatkowaniu dochodów z pracy i dochodów z działalności gospodarczej powinna być znacząco niższa.


ZWIĄZKI ZAWODOWE:
1. Czy działalość związków zawodowych ma pozytywny wpływ na polską gospodarkę?
2. Czy związki zawodowe powinny mieć w Polsce silniejszą pozycję?
3. Czy, na wzór Niemiec, rady nadzorcze większych firm w Polsce powinny zawierać przedstawicieli pracowników?

SZTUCZNA INTELIGENCJA:
1. Pandemia koronawirusa przyspieszy proces robotyzacji polskiej gospodarki.
2. Zakładając brak zmian w systmie instytucjonalnym (np. w politykach rynku pracy, programach edukacyjnych itp.) robotyzacja i sztuczna inteligencja doprowadzą do zwiększenia liczby osób pozostających długotrwale bez pracy w Polsce.
3. Zakładając brak zmian w systmie instytucjonalnym (np. w systemie podatkowym) robotyzacja i sztuczna inteligencja doprowadzą do zwiększenie nierówności dochodowych w Polsce.


UE
-Wspólny rynek daje Polsce znacznie większe korzyści gospodarcze niż fundusze unijne.
-Gdyby dziś w Polsce wprowadzić Euro to w najbliższej dekadzie korzyści z wprowadzenia będą wyższe od kosztów wprowadzenia Euro.


POLTYKA PIENIĘŻNA A ROZWÓJ
-Stopy procentowe i wzrost PKB na świecie są niskie z powodu nadmiaru oszczędności w światowej gospodarce.
-Stopy procentowe i wzrost PKB na świecie są niskie z powodu nadmiernie luźną polityką pieniężnej i zmiękczenia ograniczeń budżetowych firm.

POLITYKI RZĄDU
-Zatrudnienie w administracji publicznej w Polsce jest zbyt wysokie i należy je ograniczyć.
-Należy zakazać hodowli zwierząt na futra oraz uboju rytualnego.


RADA FISKALNA
[czy jest potrzebna i pożyteczna]


POLITYKA PIENIĘŻNA
Czy jest możliwe i czy będzie celowe wprowadzić ujemne stopy na depozyty?


SIN TAXES
podatek od mięsa
podatek od plastiku
akcyza od paliwa
akcyza od alkoholu
akcyza od papierosów

Czy podatek od mięsa przyczyni się do ochrony środowiska?

Czy koszty związane z wprowadzeniem podatku od mięsa są warto korzyści z jego wprowadzenia?

[Wojtek Paczos]

Cześć,
Ja jestem najbardziej ciekaw odpowiedzi respondentów na trzy pytania:

1. Dług po Covidzie
- na minus: to byłoby trzecie pytanie o dług w mniej niż rok
- na plus: pytanie jest o tempo (czy obniżać już w 2021), więc jeśli pytać, to pytać w styczniu
- ono jest modelowane na pytaniu do brytyjskiego panelu CfM, ale tam jest a-b-c-d a nie tak/nie, więc mapowanie jest niedoskonałe
https://cfmsurvey.org/surveys/covid-19- ... c-finances

2. Sztuczna inteligencja
Jestem autentycznie bardzo ciekaw argumentacji naszych ekonomistów. To chyba jedno z ważnych unsettled questions i pojawia się co i rusz w różnch debatach i wywiadach. Mielibyśmy wspaniały zasób argumentów i fajny punkt wyjścia do tematu.
Trochę wzrorowane na panely Chicago Booth, ale nie mogę zneleźć źródła

3. Podatki
Zgadzam się, że niektórzy potraktują jako deklarację ideową, ale to bardzo ważny temat. Do tego emocjonujący, więc na pewno zgarnie mnóstwo odpowiedzi. Ja to widzę jako pytanie o "lay of the land" - kto jest gdzie w polskiej ekonomii.

Ciao,
wp.

[Pawel Dobrowolski]

ok pytaliśmy o dług

ale nie optymalną dla rozwoju Polski wysokość długu sektora publicznego

w Polsce jest tak, ze jedyni ktorz sie przestraszyli limitu długu to było SLD

PO zrobiło skok na OFE - i wprowadzilo regule niby bardziej surową, ale w roku przejścowym pozwalająca zwiękzyć zadłużenie ponad uprzednie zasady

więc w praktcye mamy od dekady mamy rozmiękczone reguły

dług do PKB rosnie z ok 30% dwie dekady temu do 50-60%

może więc pytanie typu:

- Optymalnym dla rozwoju Polski poziomem długu publicznego jest 40%

???

[Pawel Dobrowolski]

i jeszcze pytanie o co jest długiem publicznym!

chyba wam opowiadalem, ze gdy argumenty logiczne nie dzialaly to Leszka Balcerowicza przekonalem do zzamieszczenia ukrytego dlugu publicznego na liczniki dlugu argumentem: ze jak tego nie zrobi, to po skoku na OFE Rostowskiego bedzie musial pokazac spadek długu...


pytanie o tyle ważne, że niegdysiejszy odlegly dług emerytalny będzie coraz mocnie ujwniał się w wydatkach bieżącego roku

więc może pytanie:

- reguły opisujące dopuszczany pziom zadłużenia pańństwa powinny obejmować zobowiązania emerytalne.

[Wojtek Paczos]

Ale to chyba bardziej właściwie pytanie do zadania dziesięć lat temu
Ogólne pytania o optymalny poziom długu w mojej opinii są za ogólne i zbyt podobne do tego o co już pytaliście i na co odpowiadaliśmy. Można z dużym prawdopodobieństwem zgadnąć kto jak odpowie. Za to pytanie o tempo spłacania już nie, ani to sposób spłacania.

Ale nie będę się bił o pytanie o dług, może lepiej zaskoczyć panelistów czymś nowym. Co myślicie?

[Rafal Trzeciakowski]

ok pytaliśmy o dług

ale nie optymalną dla rozwoju Polski wysokość długu sektora publicznego

- Optymalnym dla rozwoju Polski poziomem długu publicznego jest 40%

Z jednej strony podoba mi się to pytanie, a z drugiej pytaliśmy o to pośrednio, pytając o konstytucyjny limit zadłużenia. A przynajmniej niektórzy paneliści tak to potraktowali i będą chyba podobne odpowiedzi.

- reguły opisujące dopuszczany pziom zadłużenia pańństwa powinny obejmować zobowiązania emerytalne.

Dobre, ten temat jakby zniknął z dyskusji, a ciekawe np. jak się mają zerowe stopy procentowe od jawnego długu do ryzyk długu ukrytego. Rogoff to ostatnio rozważał, ale za dużo nowego nie napisał.

Ale tak jak Wojtek napisał, chyba dałbym na razie spokój z długiem.

Mi się najbardziej podobają pytania o miasta, np.

- Dostępność mieszkań w dużych miastach, w których jest praca, ma i będzie miała dla osób o poniżej przeciętnych zarobkach istotny wpływ na mobilność społeczną.
- Nadmierne regulacje nie są czynnikiem ograniczającym podaż tanich mieszkań.
- Czynnikiem istotnie przyczyniającym się do niedoboru mieszkań jest niedostatek inwestycji sektora publicznego w mieszkania

Nie jestem fanem pytań o sztuczną inteligencję, bo ten temat zdążył mi się znudzić przez ostatnie kilka lat już ileś razy, ale w sumie można je powiązać z predykcjami boomu gospodarczego po pandemii https://www.economist.com/finance-and-e ... ity-growth i obawami Pawła, czy będziemy w stanie się dostosować, aby w takich warunkach dalej gonić Zachód - można nawet zalinkować raport Pawła o doganianiu (jakieś lepsze wydanie teraz jest?).

[Pawel Dobrowolski]

na mailu dalem argumenty za tym dlaczego moze sprobowac raz jeszcze sformulowac dobre (tj takie ktore wychwyca przedzalozenia,zamiast stymulowac kolejny plebiscyt) pytania

ponizej propozycje pytan z maila:

I) Rosnące zadłużenie publiczne do PKB nie stanowi rosnącego zagrożenia dla rozwoju Polski.

II) Dług publiczny powinien być kontrcykliczny, rosnąć skokowo w odpowiedzi na negatywne szoki oraz łagodnie spadać podczas stabilnego wzrostu gospodarczego.

III) Obecnie w Polsce możliwe jest wprowadzenie reguł i zwyczajów, które powstrzymają nadmierny przyrost długu.

IV) Reguły opisujące dopuszczalny poziom zadłużenia państwa powinny obejmować zobowiązania emerytalne.


tu jeszcze ropozycja wariacja na temat:

IIb) Dla rozwoju Polski bardziej optymalny jest dług publiczny do PKB na poziomie 20-40% niż na poziomie 60-80%.

[Pawel Dobrowolski]

zainspirowany rozmowa z Rafalem

odpuszczam na razie pytanie o dlug sam nie jestem na 100% przekonanych od powyzszych pytan

i podrzucam pytania o jawnosc jako sposob na naprawe naszych urzadzen spoleczno-gospodarczych:

1. Informacje o osobach, które otrzymały szczepionki na Sars-COV-2 powinna być publicznie dostępna.

2. Wszystkie wyroki i decyzje sędziów powinny być publicznie dostępne w internecie wraz z oznaczeniem stron, których dotyczą.

3. Lista osób używających mieszkań komunalnych powinna być publicznie dostępna.

[Rafal Trzeciakowski]

1. Informacje o osobach, które otrzymały szczepionki na Sars-COV-2 powinna być publicznie dostępna.

2. Wszystkie wyroki i decyzje sędziów powinny być publicznie dostępne w internecie wraz z oznaczeniem stron, których dotyczą.

3. Lista osób używających mieszkań komunalnych powinna być publicznie dostępna.

Popieram, myślę, że to ważny temat, który w Polsce mało kto zdaje się rozumieć, a akurat ekonomiści z perspektywy bodźców i ekonomicznej analizy prawa powinni rozumieć go całkiem nieźle.

[ignacymorawski]

I. Pytania Pawła - wstrzymuję się od głosu
Pytanie o jawność dotyczącą listy szczepionych na SARS wydaje mi się bardzo ciekawe. Ale jednocześnie z mojej perspektywy jest to bardzo mała sprawa. Ja nie dostrzegam istotności gospodarczej tematu jawności, choć jest to zapewne temat istotny z punktu widzenia innych rozważań. Znaczenia pozostałych dwóch pytań nie rozumiem. Więc w tej sprawie wstrzymuję się od głosu.

II. Jednocześnie sądzę, że jest wiele istotnych zjawisk o szerokich implikacjach ekonomicznych, które mogłyby zasłużyć na pytanie. Dlatego chciałbym złożyć dwie propozycje:


1. Osłabianie waluty w celu wsparcia konkurencyjności eksportu jest dobrym sposobem na podnoszenie wzrostu gospodarczego w Polsce (vide ostatnie decyzje NBP)
2. Zamykanie szkół w warunkach wysokiej fali epidemii to optymalna decyzja (vide dyskusje w UK, czy w Polsce też - był list ekonomistów, żeby nie zamykać szkół; temat jest trudny, ale argumentacja stojąca za odpowiedziami może być ciekawa)

Ignacy